Apraxia là một rối loạn thần kinh ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các động tác có chủ đích, mặc dù không có yếu tố nào như yếu cơ hay mất phối hợp vận động gây cản trở. Nói cách khác, dù bạn hiểu yêu cầu và muốn thực hiện, nhưng não bộ gặp khó khăn trong việc gửi tín hiệu chính xác đến các cơ để thực hiện động tác đó.
Apraxia: Khái niệm và Phân loại
Apraxia không phải là bệnh lý về cơ bắp, mà là sự gián đoạn trong quá trình truyền tín hiệu từ não đến cơ thể. Có nhiều loại apraxia khác nhau, mỗi loại ảnh hưởng đến các loại vận động khác nhau. Dưới đây là một số loại apraxia phổ biến:
- Apraxia vận động (Motor apraxia): Gây khó khăn trong việc thực hiện các chuỗi động tác phức tạp, ví dụ như cài cúc áo hoặc buộc dây giày.
- Apraxia ý tưởng (Ideational apraxia): Người bệnh mất khả năng lập kế hoạch và thực hiện một chuỗi hành động, ví dụ như pha một tách trà. Họ có thể quên thứ tự các bước hoặc sử dụng dụng cụ sai cách.
- Apraxia lời nói (Speech apraxia/Verbal apraxia): Ảnh hưởng đến khả năng phối hợp các cơ tham gia vào việc nói. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc phát âm các âm thanh, âm tiết và từ ngữ, mặc dù họ hiểu ngôn ngữ và muốn giao tiếp.
- Apraxia xây dựng (Constructional apraxia): Gây khó khăn trong việc vẽ, xây dựng hoặc lắp ráp các vật thể, ngay cả những vật thể đơn giản.
- Apraxia chi (Limb-kinetic apraxia): Ảnh hưởng đến các động tác tinh tế của tay và chân, chẳng hạn như viết hoặc sử dụng đũa.
Nguyên nhân và Triệu chứng của Apraxia
Apraxia thường do tổn thương não gây ra, chẳng hạn như đột quỵ, chấn thương sọ não, u não, hoặc các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson. Triệu chứng của apraxia rất đa dạng, tùy thuộc vào loại apraxia và vùng não bị ảnh hưởng.
Một số triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Khó khăn trong việc thực hiện các động tác theo yêu cầu.
- Thực hiện các động tác một cách vụng về hoặc không chính xác.
- Khó khăn trong việc học các kỹ năng vận động mới.
- Khó khăn trong việc phối hợp các động tác.
- Khó khăn trong việc nói hoặc phát âm.
Chẩn đoán và Điều trị Apraxia
Việc chẩn đoán apraxia thường bao gồm đánh giá lâm sàng bởi bác sĩ chuyên khoa thần kinh, kết hợp với các xét nghiệm hình ảnh não như MRI hoặc CT scan. Hiện tại, chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn apraxia, nhưng các liệu pháp phục hồi chức năng, như vật lý trị liệu và liệu pháp ngôn ngữ, có thể giúp cải thiện các triệu chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Trích dẫn từ chuyên gia: “Apraxia là một thách thức, nhưng không phải là dấu chấm hết. Với sự hỗ trợ đúng đắn và nỗ lực bền bỉ, người bệnh có thể học cách thích nghi và đạt được sự độc lập đáng kể.” – TS.BS Nguyễn Văn An, Chuyên khoa Thần kinh.
Apraxia là gì? Một số câu hỏi thường gặp.
Apraxia ảnh hưởng đến ai? Apraxia có thể ảnh hưởng đến người ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp hơn ở người lớn tuổi.
Apraxia có di truyền không? Apraxia thường không di truyền, nhưng một số bệnh lý di truyền có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Kết luận
Apraxia là một rối loạn thần kinh phức tạp ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các động tác có chủ đích. Hiểu rõ Apraxia Là Gì, nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị là bước đầu tiên để hỗ trợ người bệnh và gia đình đối mặt với những thách thức mà căn bệnh này mang lại. Khi cần hỗ trợ hãy liên hệ Email: [email protected], địa chỉ: 505 Minh Khai, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, Việt Nam, USA. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.